tów współczesnych. Podział na dwa okresy – pierwszy, obejmujący konflikty od roku 1989 do dnia wyborów parlamentarnych w roku 2005 i drugi, rozpoczynający się od dnia wyborów parlamentarnych w roku 2005 do roku 2014, pozwolił na wskazanie cech specyficz-nych dla każdej z obydwu grup oraz dostrzeżenie różnic między nimi. Wśród problemów politycznych wyróżnimy przede wszystkim: konflikty zbrojne (lokalne i ogólnoświatowe), niestabilność ustrojów politycznych, brak integracji w stosunkach międzynarodowych oraz terroryzm. Do przełomu lat 80. i 90. główny problem polityczny stanowiło funkcjonowanie bloku komunistycznego, dzielące świat na dwie Najważniejsze współczesne konflikty na świecie. Wojna domowa pomiędzy talibami (islamskimi fundamentalistami) a innymi mieszkańcami Afganistanu. Po ataku na WTC do wojny włączyły się Stany Zjednoczone. Dzięki ich pomocy rozbite zostały oddziały talibów i władzę w kraju przejęły siły demokratyczne. Konflikt etniczno-religijny 5) konflikt w Iranie – podłoże etniczne, religijne. Partia na rzecz Dobrego Życia w Kurdystanie (PJAK) walczy z islamskim reżimem. 6) konflikt w Turcji – podłoże narodowościowe. Kurdystańska Partia Robotnicza (PKK) dąży do zwiększenia autonomii tureckiej mniejszości kurdyjskiej. 7) wojna domowa w Syrii – podłoże polityczne Dekolonizacja w świecie; Przemiany gospodarczo-społeczne w Polsce po 1989 r. 222. Ich podpięcie pod spis treści danego podręcznika polega jedynie na Millerem relacjonował dla "Wyborczej" największe konflikty zbrojne i społeczno-polityczne na świecie po 1989 r. Zwycięzca nagrody głównej - za najlepszy materiał roku - otrzyma 10 000 zł, a laureat w kategorii "Wolność, solidarność, tolerancja" Nagrodę Fundacji Gazety Wyborczej - 5000 . Slides: 5 Download presentation Konflikty na świecie po 1989 roku Proszę zapoznać się z prezentacją i przepisać do zeszytu zdania z wyrazami zaznaczonymi na czerwono. 1. Daleki Wschód. • Intensywny rozwój Chin nastąpił po śmierci Mao Zedonga, mimo lepszego życia tworzyły się ruchy opozycyjne, • Wiosną 1989 r. chińscy studenci zaczęli okupować plac Tiańanmen w Pekinie domagając się zmian w państwie, • 4 czerwca 1989 roku na plac wkroczyła armia, która dokonała masakry na pokojowo nastawionych protestujących (liczba ofiar sięgała ok. 2600 osób), • Japonia po II wojnie światowej sprzymierzyła się z USA, ograniczenia powojenne przyczyniły się do gwałtownego rozwoju tego kraju pod względem elektronicznym, elektrotechnicznym i motoryzacyjnym. 2. Kraje afrykańskie, • Państwa afrykańskie w latach 90 XX wieku zmagały się z kryzysem gospodarczym, klęską głodu, problemem AIDS, epidemiami chorób zakaźnych, konfliktami wewnętrznymi- wojny domowe i etniczne, • Wielkim problemem jest też polityka neokolonializmu – polegająca na niekontrolowanym wykorzystywaniu gospodarczym tych terenów przez kraje rozwinięte, • Najkrwawszym konfliktem miedzy plemiennym był w Rwandzie miedzy plemionami Tutsi i Hutu, w 1994 roku w ciągu 100 dni wymordowano ok. 1 mln ludzi, ok. 2 mln uciekło do sąsiednich krajów, • W Somali wojna trwa od lat 80 XX w. , wojska ONZ wycofały się w 1995 r. , wojna trwa do dziś, jej skutkiem są piraci somalijscy, którzy atakują statki pływające w Zatoce Adeńskiej, po Morzu Arabskim, • W RPA do lat 40 działał system polityczny apartheidu, zakładał on odrębne funkcjonowanie społeczności białej od czarnej, od 1994 roku RPA rządził pierwszy czarnoskóry prezydent Nelson Mandela, 3. Konflikt palestyńsko – izraelski. • W 1993 r. w Oslo doszło do zawarcia porozumienia między Palestyną , a Organizacją Wyzwolenia Palestyny, • Powstała Autonomia Palestyńska – jej prezydentem od 1996 r. jest Jasir Arafat, który porozumienie podpisał z premierem Izraela Icchakiem Rabinem w obecności Bila Clintona , do porozumienia doprowadził szef dyplomacji Szimon Peres. 4. Wojna z terroryzmem. • Główna organizacją terrorystyczna stała się Al- Kaida dowodzona przez Osamę bin Ladena, zorganizowała on najkrwawszy z ataków terrorystycznych 11. 09. 2001 roku skierowany był w wybrane cele w USA (Biały Dom, Pentagon, World Trade Center – zginęło łącznie ok. 3 tys. osób, • Prezydent Georgés W. Busch wypowiedział wojnę terrorystom, przywódca Al. – Kaidy ukrył się w Afganistanie wśród talibów, w efekcie w 2001 rozpoczęła się wojna w tym kraju, • Zamachy przeprowadzono w : Madrycie – 2004 r. , Londynie – 2005 r. , • Amerykanie skierowali także działania wojenne przeciwko Irakowi oskarżając dyktatora Saddama Husajna o produkcję broni biologicznej i chemicznej. Przykłady najważniejszych konfliktów w układzie chronologicznym i geograficznym: Zimna wojna – brały w niej udział zachodnie państwa o ustroju demokratycznym a przeciwnikiem były państwa socjalistyczne na czele z ZSRR. Przyjmuje się, ze zimna wojna trwała od 1946 roku, czyli od wystąpienia Winstona Churchilla w Fulton 5 III 1946 roku do zjednoczenia Niemiec lub upadku ZSRR. Wojna domowa w Grecji – stronami konfliktu byli komuniści greccy inspirowani przez ZSRR i greckie siły rządowe. Wojna trwała od 1946 do 1949. Komuniści mieli wsparcie ZSRR i Jugosławii, zaś wojska królewskie wsparcie sił brytyjskich, a także poparcie USA. Konflikt przegrali komuniści. Blokada Berlina Zachodniego – od 1 VII 1948 – 12 V 1949. Stronami w konflikcie były zachodnie państwa demokratyczne i ZSRR. Przyczyną blokady Berlina Zachodniego przez ZSRR było wprowadzenie reformy walutowej w zachodnich strefach okupacyjnych Niemiec. Alianci zachodni byli zmuszeni uruchomić największy jak do tej pory most powietrzny z zaopatrzeniem dla zachodnich dzielnic Berlina. Widząc nieskuteczność blokady - ZSRR zrezygnował z niej. Powstanie czerwcowe – wystąpienia robotników z NRD. Przeciwko protestującym użyto wojska wschodnioniemieckie i radzieckie, które stacjonowały w NRD. Do wydarzeń doszło w czerwcu 1953 roku. Był to pierwszy kryzys społeczno-polityczny w bloku wschodnim. Powodem masowych wystąpień robotniczych w największych miastach NRD było pogorszenie warunków życia. Strajki i manifestacje robotnicze zostały krwawo stłumione głównie przy użyciu sił zbrojnych ZSRR. Rewolucja węgierska – stronami rewolucji była demokratyczna opozycja węgierska, która wystąpiła przeciw komunistycznym władzom Węgier i armii ZSRR. Wydarzenia na Węgrzech miały miejsce od października do listopada 1956 roku. W dniu 1 listopada Węgry wystąpiły z Układu Warszawskiego oraz ogłosiły neutralność. Dnia 4 listopada 1956 roku radzieckie oddziały zajęły i spacyfikowały Budapeszt. W czasie walk zginęło około 3000 osób. Nastąpiły liczne aresztowania i represje. Po stłumieniu wystąpień władze komunistyczne przystąpiły do przywracania „przodku”, tzw. „normalizacji”. Budowa muru berlińskiego – stronami były RFN – NRD. W sierpniu 1961 roku władze NRD wstrzymały ruch między obydwiema częściami Berlina, aby w ten sposób zapobiec masowym ucieczkom mieszkańców NRD do Niemiec Zachodnich. W nocy z 13/14 sierpnia zamknięto większość przejść granicznych. Z biegiem czasu rozpoczęto budowę muru, który ulepszano aż do początku lat osiemdziesiątych. Pozostawiono tylko nieliczne przejścia graniczne. Mur liczył 45 km. Zamach stanu czarnych pułkowników- strony to przedstawiciele greckich wojskowych i przedstawiciele greckich sił demokratycznych. W Grecji do 1967 roku występował bardzo niestabilny system polityczny, co powodowało słabość rządów demokratycznych. W 1967 roku doszło do zamachu stanu zorganizowanego przez oficerów armii greckiej, tzw. czarnych pułkowników, którzy wprowadzili prawicową dyktaturę, poprzez zawieszenie konstytucji, zakaz wszelkiej działalności politycznej. Ograniczyli swobody demokratyczne, wprowadzili cenzurę i kontrolę państwa nad Kościołem. W 1973 roku zniesiono w Grecji monarchię i rozpoczęto przygotowania do przyłączenia Cypru. W 1974 roku doszło do nieudanego przewrotu na Cyprze, gdzie interweniowały wojska tureckie. Kryzys cypryjski doprowadził do upadku dyktatury czarnych pułkowników a w Grecji władze przejął parlament. Praska wiosna – Strony to czechosłowacka opozycja demokratyczna, której przeciwnikiem były wojska Układu Warszawskiego. Do kryzysu doszło wiosną 1968 roku, kiedy to demokratyczni działacze Komunistycznej Partii Czechosłowacji na czele z Aleksandrem Dubekiem podjęli próbę demokratyzacji ustroju w państwie. W sierpniu władze Układu Warszawskiego podęły decyzje o stłumieniu czeskich dążeń reformatorskich. Doszło do interwencji zbrojnej, stłumienia „praskiej wiosny” i przywrócenia dawnego porządku. Rewolucja goździków – stronami konfliktu były portugalskie środowiska demokratyczne, które wystąpiły przeciw reżimowej dyktaturze Marcello Caetano. Rewolucja goździków z 1974 roku zapoczątkowała proces demokratyzacji życia politycznego w Portugalii. Nazwa przewrotu pochodzi od goździków wpinanych w ubrania i mundury zwolenników rewolucji. Kryzys cypryjski – stronami była Grecja i Grecy cypryjscy, przeciw którym wystąpiła Turcja i Turcy cypryjscy w 1974 roku. Powodem kryzysu były dążenia Grecji do zjednoczenia Cypru i Grecji, na co nie zgodziła turecka ludność wyspy. W rezultacie na Cypr wkroczyły wojska tureckie i doszło do podziału wyspy na część turecką i grecką. Jesień Narodów – opozycja demokratyczna w krajach bloku wschodniego wystąpiła przeciwko władzom komunistycznym w 1989 roku. Efektem było obalenie systemu komunistycznego w Europie środkowo-wschodniej i zapoczątkowanie demokratycznych przemian w tych krajach. Konflikty w byłej Jugosławii, w których stronami były liczne narody bałkańskie zamieszkujące Jugosławię. Po śmierci dyktatora Josipa Tito w 1980 roku zaczęły odżywać konflikty narodowościowe. Po dojściu do władzy Slobodana Miloševicia w 1989 roku, który został prezydentem Serbii, na terenie całej Jugosławii można było zauważyć coraz silniejsze serbskie tendencje nacjonalistyczne, jak np. zniesienie autonomii Wojwodiny i Kosowa w 1990 roku. Po rozpadzie systemu komunistycznego w 1990 roku w jugosłowiańskich republikach odbyły się wolne wybory. W 1991 roku niezależne republiki proklamowały Chorwacja, Słowenia i Macedonia. Dało to początek konfliktowi zbrojnemu armii jugosłowiańskiej, w której skład wchodzili głównie Serbowie, z Chorwacją i Słowenią. W 1992 roku Serbia i Czarnogóra proklamowały trzecią Jugosławię i zaczęły rościć sobie prawa terytorialne w stosunku do sąsiadów. Po tym jak w tym samym roku Bośnia i Hercegowina ogłosiła niepodległość, doszło do kolejnej wojny z Serbami, którzy również wznowili konflikt z Chorwacją, tworząc na jej terytorium Serbską Krajinę. Walki trwały do 1995. Cztery lata później doszło do kolejnego konfliktu. Punktem zapalnym było Kosowo zamieszkane przez Albańczyków. Doszło do walk serbskich sił zbrojnych z albańskim separatystami. W efekcie doszło do nalotów NATO na Jugosławię, a kontrolę w Kosowie przejęły międzynarodowe siły pokojowe. Przyczynami konfliktów w byłej Jugosławii były dążenia niepodległościowe, rozproszenie terytorialne narodów bałkańskich, oraz różnice kulturowo-religijne (ścieranie się prawosławia, islamu i katolicyzmu) Konflikt baskijski strony to separatyści baskijscy - ETA i hiszpańskie siły rządowe. Konflikt trwa praktycznie od końca XIX wieku. W ramach monarchii hiszpańskiej Baskowie cieszyli się autonomią do 1876 roku. Pozbawienie tego regionu autonomii poskutkowało wybuchem powstania baskijskiego ruchu narodowego. Początkowo domagano się przywrócenia autonomii, z czasem już pełnej niepodległości dla Kraju Basków. Zwłaszcza polityka gen. Franco w Hiszpanii i represje w stosunku do Basków doprowadziły do powstania lewicowej organizacji nacjonalistycznej ETA – Euskadi Ta Atasuna czyli „Kraj Basków i Wolność”, która zasłynęła z wielu ataków terrorystycznych przeciwko politykom i policjantom hiszpańskim. Konflikt baskijski w dalszym ciągu pozostaje aktualny. Konflikt w Irlandii Północnej - stronami są Irlandzcy katolicy, zwolennicy przyłączenia Irlandii Północnej do Irlandii (IRA) z drugiej strony - protestanci irlandzcy, wojska brytyjskie. Geneza konfliktu sięga początków epoki nowożytnej i podboju Irlandii przez Anglików, jednak współczesny konflikt swoje podłoże ma w wydarzeniach z 1920 roku, kiedy to Anglicy wyodrębnili z Irlandii Ulster i włączyli go bezpośrednio do Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii. Slides: 22 Download presentation KONFLIKTY NA ŚWIECIE PO 1989 ROKU. STR. 242 -247 I. DALEKI WSCHÓD. CO TAM W CHINACH? • Chińska gospodarka to dziś druga po USA gospodarka świata; • Intensywny rozwój Chin po śmierci Mao Zedonga, • Wsparcie finansowe USA przy tworzeniu specjalnych sfer ekonomicznych, w których Chińczycy zapewniali warunki wyjątkowo korzystne dla zagranicznych inwestorów. Co tam w Japonii? • Gwałtowny wzrost gospodarczy od lat 55. XX wieku; • Japonia inwestuje w dochodowe dziedziny gospodarki: a) Przemysł elektroniczny, b) Przemysł elektrotechniczny c) Branża motoryzacyjna GOSPPODARKA TEGO PAŃSTWA NADAL POZOSTAJE W ŚWIATOWEJ CZOŁÓWCE. II. KRAJE AFRYKAŃSKIE. A jakie problemy mamy tutaj? Lata 90. XX wieku • Kryzys gospodarczy, • Klęski głodu, • Problem AIDS, • Epidemia chorób zakaźnych, • Wojny domowe, • Konflikty między plemionami, • Polityka neokolonializmu ( niekontrolowane wykorzystanie terenów afrykańskich przez państwa rozwinięte). Walki w Rwandzie. • Konflikt między dwoma plemionami ( Tutsi i Hutu), • Wymordowano w 100 dni około miliona osób, • 2 miliony ludzi ucieka do sąsiednich krajów, Wojna w Somalii. • Pojawienie się piratów somalijskich, którzy atakują statki handlowe; • Od 2009 roku ten problem zwalcza ONZ ds. piractwa. Nelson Mandela. 1918 - 2013 • Walczył o przestrzeganie praw człowieka w Południowej Afryce; • Zaangażowany w problemy: AIDS, edukację dzieci, osób niepełnosprawnych; • Z wykształcenia prawnik; • 1962 – 1990 pobyt w więzieniu; oskarżony o zdradę stanu i skazany na dożywocie; • Ze względu na nacisk światowej opinii publicznej wychodzi na wolność; • 1994 rok – Nelson Mandela zostaje pierwszym czarnoskórym prezydentem RPA ( Republika Południowej Afryki) • 1999 rok – otrzymuje pokojową Nagrodę Nobla. III. KONFLIKT PALESTYŃSKO-IZRAELSKI. • Ten konflikt nie jest rozwiązany po dziś dzień. Po podpisaniu porozumienia w Oslo ( 1993 rok) utworzona Autonomię Palestyńską. • Radykalne ugrupowania palestyńskie nie zaprzestały walk. IV. WOJNA Z TERRORYZMEM. USA zaangażowane w konflikty na Bliskim Wschodzie. • Konsekwencją tego jest to, iż Stany Zjednoczone stają się głównym celem islamskich organizacji terrorystycznych. • Al. – Kaida : główna organizacja terrorystyczna kierowana przez Saudyjczyka Osamę bin Ladena. Zamach na World Trade Center. • Najbardziej krwawy zamach w najnowszej historii świata, • 11 września 2001 roku grupa terrorystów opanowała cztery samoloty pasażerskie; • Zniszczono dwa nowojorskie wieżowce World Trade Center. • Terroryści zabili 3 tys. osób. Potępienie • Zamach został potępiony przez ówczesnego prezydenta USA • GEORGA W BUSHA • USA potraktowały ten zamach jako wypowiedzenie im wojny przez światowy terroryzm. Afganistan • Wojska amerykańskierowane do Afganistanu, gdzie były bazy szkoleniowe Al. - Kaidy • Ukrywał się tam też Osama bin Laden • W ciągu kilkumiesięcznych walk obalono tam reżim. To nie koniec zamachów terrorystycznych na świecie. MADRYT ROK 2004 • ZAMACH NA POCIĄGI LONDYN ROK 2005 • ZAMACHOWCY- SAMOBÓJCY ZDETONOWALI ŁADUNKI W AUTOBUSACH I METRACH. IRAK • USA swoje działania kieruje również przeciwko Irakowi; • Saddam Husajn: iracki dyktator; • Podejrzenie o produkcję broni chemicznej i biologicznej oraz wspieranie terrorystów, • Rok 2003 - inwazja USA na Irak • Obalenie Husajna ( kara śmierci przez powieszenie) • Rok 2010 – USA wycofuje swoje jednostki bojowe z tego kraju. KONFLIKTY NA ŚWIECIE PO 1989 ROKU Konflikty są jednym z poważniejszych problemówXX i XXI 1989 roku tych konfliktów był kilkanaście i miały różne podłoża. Do najważniejszych zaliczamy: Kolnflikt na Dalekim Wschodzie, Konflikt w Rwandzie, konflikt izraelsko-palestyński, wojna z teroryzmem(Irak, Awganistan, Czeczenia i inne). 1) Kiedy odbyła się masakra na placu Tian'anmen w Pekinie a) z 3 na 4 czerwca 1998 b) z 10 na 11 czerwca 1989 c) z 3 na 4 czerwca 1989 d) z 10 na 11 czerwca 1998 2) Z jaką chorobę zmagały się kraje afrykańskie w latach 90. a) koronawirus b) Aids c) Cholera d) Bolerioza 3) Gdzie była najkrwawsza walka plemion afrykańskich w latach 90. a) Rwandzie b) Kair c) Dakar d) Aleksandria 4) Między którymi z wymienionych państw trwa wojna a) między USA, a Japonią b) między Ukrainą, a Białorusią c) między Ukrainą, a Rosją d) Między Rosją, a Chinami 5) Z kąd startowała rakieta w odpowiedzi na testy atomowe w Korei Północnej a) W Rosji b) W USA c) W Korei Południowej d) W Japoni 6) W którym roku rozpoczęła się wojna domowa w Syrii a) W 2010 roku b) W 2009 roku c) W 2013 roku d) W 2011 roku 7) W jakiej wojnie domowej walczyli Talibi? a) W Afganistanie b) W Syrii c) W Jemenie 8) Która Wojna domowa rozpoczęła się w 2015 roku. a) W Afganistanie b) W Syrii c) W Jemenie 9) Jaki konflikt był w strefie Gazy a) amerykańsko-japoński b) chińsko-rosyjski c) palestyńsko-izraelski d) ukraińsko-rosyjski 10) Data zamachu na World Trade Center i Pentagon to a) 11 października 2000r. b) 11 wcześnia 2001r. c) 12 lipca 2000r. d) 12 sierpnia 2001 11) Kto był najbardziej poszukiwanym terrorystą na świecie? a) George W. Busha b) Icchak Rabin c) Osama bin Laden d) Saddam Husaj 12) Kiedy rozpoczęła się inwazja na Irak? a) W 2001 b) W 2002 c) W 2003 d) W 2004 Ranking Ta tablica wyników jest obecnie prywatna. Kliknij przycisk Udostępnij, aby ją upublicznić. Ta tablica wyników została wyłączona przez właściciela zasobu. Ta tablica wyników została wyłączona, ponieważ Twoje opcje różnią się od opcji właściciela zasobu. Wymagane logowanie Opcje Zmień szablon Materiały interaktywne Więcej formatów pojawi się w czasie gry w ćwiczenie.

konflikty na świecie po 1989